Gedachten komen en gaan

Een kind was ik. Het was het warme gevoel dat me verbond met Jezus. En ik herinner me nog duidelijk hoe de vergelijking van de barmhartige Samaritaan mij aangreep. Op de pagina Over mij refereer ik ook aan het voorval. Een kind gelooft niet: een kind neemt op, bij een kind is alles nog mogelijk, bij God trouwens ook. En mijn moeder geloofde in Jezus. In de puberteit zaagde ik haar door over het geloof. Feitelijk voelde ik met haar mee. Ik hoopte dat ze stand hield. Het was dubbel. Zij hield stand.

Pas laat, eind twintig, begin dertig, kreeg het denken meer en meer een rol van betekenis. Op mijn werk werd nadenken noodzaak. Maar deze vorm van denken is voornamelijk een geconditioneerde manier van denken. Innerlijk leven structureren vraagt om een andere aanpak.

Het boek Uitdijend Bewustzijn schreef ik vanuit het voelen. Ik was begin veertig. Maar voordat je gevoelens kunt opschrijven dienen ze geordend te worden. Denken is hierbij onmisbaar. Toch beschrijft het boek geen logische route, van a naar b. Voor veel lezers is het een breekpunt. Een recensent schreef dat hij er geen chocola van kon maken. Kortom, hij begreep er niets van.

Gedachten komen en gaan; gedachten komen op, en gaan weer onder, om later weer op te komen en onder te gaan. In mijn dertiger jaren maakte ik kennis met de antroposofie; het gedachtengoed van Rudolf Steiner. Hij ontsloot het gebied van de geest. Zijn vroegere filosofische uiteenzettingen herken ik nu meteen. Ik volg zijn redeneringen. In mijn optiek sluit zijn redenering over het geestelijke domein naadloos aan bij mijn christelijke levensbeschouwing. Door denken omschrijft hij de liefde als een helende kracht. Bovendien stelde Steiner dat mensen van nature, vanuit hun gevoel, de eenheid in de wereld kunnen ervaren. Ook op spiritueel gebied leiden er vele wegen naar Rome.

Over Rudolf Steiner staan op internet talrijke verhalen. Ik ben stellig dat ik niet dweep met zijn inzichten. Zeker niet. Bovendien benadrukte hij juist dat je niet zonder meer iets mag aannemen. Het gaat er om dat je geduld uitoefent en de materie zelf doorgrondt.

Zijn filosofie staat op zichzelf. Zijn uiteenzetting kan niet geplaatst worden binnen gangbare stromingen. Hij maakt duidelijk wat zijn filosofie onderscheidt en waarom. De spiritualiteit die hij aan het denken toekent, verenigt het universele en het individuele. De gedachteninhoud van de wereld is universeel en toegankelijk voor ieder vrij denkend mens. De mens produceert de activiteit die ruimte geeft om de inhoudelijke samenhang te leren kennen. Het resultaat van de vereniging van het universele en het individuele is het idee. Deze filosofische benadering is helemaal nieuw, verrassend en hoopvol.