Essay, n.a.v. een gesprek op de tuin over geloven

Praten over religie(s) vind ik moeilijk, omdat het juist veel denkwerk vraagt. Althans, zo ervaar ik het. Antwoorden heb ik niet meteen paraat. Het gaat er mij dan om wat ik zelf denk te begrijpen, en soms zelfs denk te weten. Begrijpen en tenslotte weten komen tot stand door over waarnemingen, gebeurtenissen en ervaringen na te denken. Het denkwerk leidt tot begrip en kennis, ofwel inzicht. En een nieuw inzicht is moeilijk onder woorden te brengen; woorden blijken dan vaak zeer beperkt, woorden schieten tekort.

Binnenste buiten, over de kosmos en (vrij) denken

Er kleeft iets droefgeestigs aan het verwerven van meer inzicht. De inzichten die voortkomen uit het vrije denken verlichten, vervullen mij, maar een euforisch gevoel geven ze niet. En soms wanneer ik om me heen kijk, denk ik, wat moet ik er mee? Ik weet het niet beter dan de ander. Er is geen aanwijsbaar succes dat rond getoeterd kan worden. Iemand leefde zich in mijn woorden in en zei: “Maar wie denkt er zoals jij?” Ja, dat vraag ik me ook af. Heel bijzonder zelfs dat iemand een moment nadacht over mijn woorden.

Kerst 2022; mijn levensloop in 533 woorden

Een cliché: de kersttijd is vooral een serie donkere dagen; maar een serie donkere dagen heeft ook wel wat. Toch ben ik blij dat mij al in mijn onwetende, jeugdige jaren het verhaal over de blijde boodschap verteld werd. Als kind had ik het licht nodig. Door het licht werd dat verhaal een opwekkende gebeurtenis. En als tiener verlichtte de blijde boodschap mijn denken. Toen door het denken langzamerhand de werkelijkheid veranderde, ontmoette ik de mens Jezus. Ik begon meer te begrijpen, bijvoorbeeld dat wat mensen uitstraalden niet altijd overeenstemde met wat ze vertelden. Jezus verwijst naar de komst van de Heilige Geest en die troostte mij. Want soms tobde ik met het leven.

Kunstmatige donororganen

De eerste mens met een varkenshart. Het hart is wel een beetje aangepast - genetisch gemodelleerd - opdat het niet te groot groeit. Het zogenoemde biologische hart werd bij een man geïmplanteerd. Hij was bereid het wetenschappelijke experiment te ondergaan. De medische wetenschap beschouwt het lichaam als een machine waarin allerhande onderdelen uitgewisseld kunnen worden. Er is nood, levensnood; het gevolg is een tekort aan onderdelen. Ook een autoliefhebber vervangt een onderdeel het liefst door het origineel.

Levensbeschouwing of salsa-avond

In Waarom deze blog? dicht ik mezelf een christelijke levensbeschouwing toe. Vervolgens meppen kerkgaande christenen verslaggevers van zich af. Op dat moment rijst de twijfel op in mijn ziel: is dit echt waar? Christenen gaan vragenstellers te lijf! Welk boek lezen deze christenen? Zijn zij nog steeds niet aan het Nieuwe Testament begonnen? In het boek Handelingen komen de apostelen onderling overeen dat het christendom er voor alle mensen is. Dat was ongeveer tweeduizend jaar geleden. Toen begrepen zij al dat tenslotte ieder mens die kennis verwerft de weg, de stille weg, soms vooral ook de eenzame weg gaat. Het kennen krijg je niet cadeau; maar het kennen bepaalt wel de intensiteit en de kleuren van de werkelijkheid.

Gedachten komen en gaan

Een kind was ik. Het was het warme gevoel dat me verbond met Jezus. En ik herinner me nog duidelijk hoe de vergelijking van de barmhartige Samaritaan mij aangreep. Op de pagina Over mij refereer ik ook aan het voorval. Een kind gelooft niet: een kind neemt op, bij een kind is alles nog mogelijk, bij God trouwens ook. En mijn moeder geloofde in Jezus. In de puberteit zaagde ik haar door over het geloof. Feitelijk voelde ik met haar mee. Ik hoopte dat ze stand hield. Het was dubbel. Zij hield stand.

Beschouwt een ware moslim, of een moslim fundamentalist, het aardeleven als een tweederangs bestaan?

Met belangstelling las ik de opinies van Ruud Koopmans en Tom Zwart (NRC Opinie, zaterdag/zondag 7 & 8 november 2020). De ongerustheid van Koopmans onderschrijf ik en vanzelfsprekend ook de oproep om Macron te steunen. We mogen niet naïef zijn als het gaat om de intenties van moslimleiders. Hun toekomstperspectief is het mijne niet: moordpartijen, de hang naar de Sharia en de democratie heel ver weg. Dit alles is een flinke waarschuwing. Vandaar dat ik Tom Zwart niet begrijp? Ja, onnodig schofferen is niet nodig. Anderzijds mogen er snoeiharde grappen en cartoons gemaakt worden. Zelfreflectie en zelfspot is binnen een democratie onontbeerlijk. 

Toch mis ik in hun artikelen een poging om de oorzaak te duiden. Wat is de voedingsbodem waaruit geradicaliseerde moslims putten? 

In de jaren negentig las ik veel over religie, theologie en filosofie. De conclusie die ik trok was dat religies een afdruk zijn van de ontwikkeling van het mensenbewustzijn. En in dat licht blijkt het niet eens moeilijk om moslim fundamentalisten een plaats te geven. Natuurlijk, mijn betoog is een opinie. Het stoelt niet op wetenschappelijk onderzoek. Maar over één nacht ijs ga ik niet.