Complottheorie versus wetenschap

Wanneer ik op Radio 1 naar het programma Spraakmakers luister, merk ik op dat de media (journalistiek) zich steeds meer opwerpen mensen die gevoelig zijn voor complottheorieën te informeren. Zij willen deze mensen op basis van wetenschappelijk verworven kennis laten inzien dat complottheorieën niet op feiten berusten. Wellicht een nobel streven, maar ik denk dat de Spraakmakers hiermee de plank misslaan. Zij presenteren de wetenschappelijke kennis als absolute waarheid en negeren de  beweegredenen van de complotgevoelige mens. Er wordt voorbij gegaan aan de oorzaak van de argwaan tegen de maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland. De Spraakmakers verkondigen met iets te veel overtuiging hun ware leer: de waarheid volgens de wetenschap. Want wat is die waarheid feitelijk?

Zoveel hoofden, zoveel zinnen

Veel ontwikkelingen stemmen niet vrolijk. Op de eerste plaats de oorlog in de Oekraïne, vervolgens zorgen over het klimaat, prijsstijging van energie en boodschappen; en bovendien gaat iedereen voor zijn eigen gelijk. We nemen onze meningen te serieus. Daarbij schrijf ik dan ook nog eens een essay over de moordaanslag op Salman Rushdie; allemaal zaken die deprimeren.

Kunstmatige donororganen

De eerste mens met een varkenshart. Het hart is wel een beetje aangepast - genetisch gemodelleerd - opdat het niet te groot groeit. Het zogenoemde biologische hart werd bij een man geïmplanteerd. Hij was bereid het wetenschappelijke experiment te ondergaan. De medische wetenschap beschouwt het lichaam als een machine waarin allerhande onderdelen uitgewisseld kunnen worden. Er is nood, levensnood; het gevolg is een tekort aan onderdelen. Ook een autoliefhebber vervangt een onderdeel het liefst door het origineel.

Individualiteit, essays

In onze geseculariseerde samenleving is religie een gepasseerd station. En vooral de media staan zich daarop voor. Wetenschap is de nieuwe godheid. Media dragen vlot uit, dat religie voor dummy's is (zie ook de pagina: Waarom deze blog?). 

Het is begrijpelijk dat veel mensen zich niet meer met een religie kunnen verbinden. Maar je verwacht wel van de media, zoals radio, tv en krant, dat zij weten hoe religie zich verhoudt tot de ontwikkeling van de mensheid, en hoe religie zich dus ook verhoudt tot het menszijn nu. Maar gezien hun reacties vermoed ik dat dat helaas niet het geval is. Opiniemakers roeptoeteren van alles en nog wat, maar weten van toeten noch blazen meer. Over het algemeen wordt religie als achterhaald of achterlijk weg gezet: "Hoe kunnen mensen nu nog zo dom zijn"? 

2021 Klimaatverandering: een dogma?

Jonge mensen zijn recht door zee: de aarde moet gered! Daarom moet alles snel anders. Jongeren volgen hun idealen. Zij zijn te vertrouwen: ze willen dat we de aarde minder vervuilen. Maar hun leiders ontpoppen zich als klimaatgoeroes. Ik ben daar allergisch voor. In deze tijd heeft een mens geen goeroe meer nodig. Mijn probleem zit in het werkwoord 'moeten'. Steeds meer actiegroepen, maatschappelijke stromingen en ook burgers vinden dat vooral de ander iets moet. En wanneer het om klimaatverandering gaat is enige relativering geboden. Laatst las ik bijvoorbeeld in een artikel, gepubliceerd in het katern Wetenschap van de NRC (zaterdag 10 & zondag 11 april 2021), dat twaalfduizend jaar geleden de Noordzee droog stond. Het zeewaterpeil stond circa vijftig meter lager dan nu. Het artikel ging over de bewoners van Doggerland, het land verdronk in de Noordzee. De zeespiegel steeg door het einde van een kleine IJstijd. 

Column Tommy Wieringa "Groene vingers"

Wieringa beschrijft in zijn column (NRC, zaterdag 8 & zondag 9 mei) hoe hij zich bevrijd heeft van de antroposofische leer. Zeker, ik krijg ook de indruk dat de antroposofische vereniging een wat in zichzelf gekeerde club is. Het is naar mijn mening ook niet nodig Rudolf Steiner te vereren of om zijn gedachtengoed in bescherming te nemen. Juist in de Filosofie van de vrijheid komt naar voren dat wij prima in staat zijn zelf onze keuzes te maken. Het onbevangen denken (niet belemmerd door dwingende drijfveren en motieven) helpt juist het individu zijn eigen moraliteit te bepalen. Dit alles in samenspel met de maatschappij waarin hij leeft. Maar Wieringa bevrijdde zich niet wezenlijk: hij stapte over naar twee andere exclusieve clubs, de literaire en de NRC.

Levensbeschouwing of salsa-avond

In Waarom deze blog? dicht ik mezelf een christelijke levensbeschouwing toe. Vervolgens meppen kerkgaande christenen verslaggevers van zich af. Op dat moment rijst de twijfel op in mijn ziel: is dit echt waar? Christenen gaan vragenstellers te lijf! Welk boek lezen deze christenen? Zijn zij nog steeds niet aan het Nieuwe Testament begonnen? In het boek Handelingen komen de apostelen onderling overeen dat het christendom er voor alle mensen is. Dat was ongeveer tweeduizend jaar geleden. Toen begrepen zij al dat tenslotte ieder mens die kennis verwerft de weg, de stille weg, soms vooral ook de eenzame weg gaat. Het kennen krijg je niet cadeau; maar het kennen bepaalt wel de intensiteit en de kleuren van de werkelijkheid.

Verkiezingen 2021

Het één op één debat tussen Geert Wilders en Mark Rutte bezorgde mij sombere gevoelens. Er werden geen ideeën - noem het een visie - voor de toekomst gepresenteerd. Rutte buigt gemakkelijk met de omstandigheden mee. Naast Wilders lijkt hij de redelijkheid zelve. Maar waar staat hij voor? Wat is zijn visie? Eindeloze economische groei kan onze aarde niet dragen. Alles lijkt van hem af te glijden, niets kleeft hem aan. 

NRC, Arnon Grunberg: het recht op onvolmaaktheid

Eind oktober schreef Arnon Grunberg een artikel in Opinie & Debat met de titel Verscheurd zijn en verscheurd blijven. Het artikel is niet te lezen zonder betalen. Het is de vraag of het nog de moeite waard is? Arnon Grunberg etaleert zich in het artikel als een moderne wereldburger en begenadigd, maar soms ook handig schrijver. In een wijds betoog wenst hij tenslotte verscheurdheid, het recht op onvolmaaktheid te verdedigen.

Liefde ja

Liefde ja! Maar kleffe liefde, nee. Daarom schrijf ik kritisch over religies. Bij alle religies zijn talloze kanttekeningen te plaatsen. Het kastenstelsel van het Hindoeïsme springt er uit, maar evengoed kan ik de krampachtigheid van de bevindelijk gereformeerden in deze tijd moeilijk begrijpen. Met deze blog wil ik verbinden en niet polariseren. Wel denk ik dat je pas kunt verbinden wanneer alle partijen open met elkaar van gedachten wisselen en de tijd nemen om er over na te denken.