Binnenste buiten, over de kosmos en (vrij) denken

Er kleeft iets droefgeestigs aan het verwerven van meer inzicht. De inzichten die voortkomen uit het vrije denken verlichten, vervullen mij, maar een euforisch gevoel geven ze niet. En soms wanneer ik om me heen kijk, denk ik, wat moet ik er mee? Ik weet het niet beter dan de ander. Er is geen aanwijsbaar succes dat rond getoeterd kan worden. Iemand leefde zich in mijn woorden in en zei: “Maar wie denkt er zoals jij?” Ja, dat vraag ik me ook af. Heel bijzonder zelfs dat iemand een moment nadacht over mijn woorden.

Complottheorie versus wetenschap

Wanneer ik op Radio 1 naar het programma Spraakmakers luister, merk ik op dat de media (journalistiek) zich steeds meer opwerpen mensen die gevoelig zijn voor complottheorieën te informeren. Zij willen deze mensen op basis van wetenschappelijk verworven kennis laten inzien dat complottheorieën niet op feiten berusten. Wellicht een nobel streven, maar ik denk dat de Spraakmakers hiermee de plank misslaan. Zij presenteren de wetenschappelijke kennis als absolute waarheid en negeren de  beweegredenen van de complotgevoelige mens. Er wordt voorbij gegaan aan de oorzaak van de argwaan tegen de maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland. De Spraakmakers verkondigen met iets te veel overtuiging hun ware leer: de waarheid volgens de wetenschap. Want wat is die waarheid feitelijk?

Kerst 2022; mijn levensloop in 533 woorden

Een cliché: de kersttijd is vooral een serie donkere dagen; maar een serie donkere dagen heeft ook wel wat. Toch ben ik blij dat mij al in mijn onwetende, jeugdige jaren het verhaal over de blijde boodschap verteld werd. Als kind had ik het licht nodig. Door het licht werd dat verhaal een opwekkende gebeurtenis. En als tiener verlichtte de blijde boodschap mijn denken. Toen door het denken langzamerhand de werkelijkheid veranderde, ontmoette ik de mens Jezus. Ik begon meer te begrijpen, bijvoorbeeld dat wat mensen uitstraalden niet altijd overeenstemde met wat ze vertelden. Jezus verwijst naar de komst van de Heilige Geest en die troostte mij. Want soms tobde ik met het leven.

Zoveel hoofden, zoveel zinnen

Veel ontwikkelingen stemmen niet vrolijk. Op de eerste plaats de oorlog in de Oekraïne, vervolgens zorgen over het klimaat, prijsstijging van energie en boodschappen; en bovendien gaat iedereen voor zijn eigen gelijk. We nemen onze meningen te serieus. Daarbij schrijf ik dan ook nog eens een essay over de moordaanslag op Salman Rushdie; allemaal zaken die deprimeren.

Individualiteit, essays

In onze geseculariseerde samenleving is religie een gepasseerd station. En vooral de media staan zich daarop voor. Wetenschap is de nieuwe godheid. Media dragen vlot uit, dat religie voor dummy's is (zie ook de pagina: Waarom deze blog?). 

Het is begrijpelijk dat veel mensen zich niet meer met een religie kunnen verbinden. Maar je verwacht wel van de media, zoals radio, tv en krant, dat zij weten hoe religie zich verhoudt tot de ontwikkeling van de mensheid, en hoe religie zich dus ook verhoudt tot het menszijn nu. Maar gezien hun reacties vermoed ik dat dat helaas niet het geval is. Opiniemakers roeptoeteren van alles en nog wat, maar weten van toeten noch blazen meer. Over het algemeen wordt religie als achterhaald of achterlijk weg gezet: "Hoe kunnen mensen nu nog zo dom zijn"? 

Tot slot, een ode aan Büsra: 'Ik Ga Leven'

Ja, zo is het!

Ik ben verzadigd. Het is de vrucht van het onverzettelijke denken van Büsra. Büsra is de roepnaam van de hoofdpersoon in het boek; het alter ego van de schrijfster, Lale Gül. Zoals Büsra het denken toepast, is denken een geestelijke activiteit. Büsra laat niet los, analyseert alles wat zij observeert en plaatst elke analyse in een verband; hierdoor ontstaat begrip. Een netwerk van begrippen wordt geweven. De synthese van al haar denkwerk openbaart zich in een droom waarin zij met God spreekt.

Ode aan Lale Gül en haar boek: "Ik Ga Leven"

Het boek van Lale Gül heb ik nog niet eens uit, ik ben net over de helft. Toch wil ik er al iets over schrijven. Want ik word onrustig wanneer er dingen tot mij komen die er toe doen. Arnon Grunberg geeft als recensie: "Zeer grappig geschreven". Hoezo: "Zeer grappig geschreven"? De inhoud staat bomvol. Lale Gül blijkt een groot observator; en doordat zij de Nederlandse taal uitmuntend beheerst, beschrijft ze haar waarnemingen op verrassende wijze; en ja, vaak op een humoristische, enigszins zwartgallige toon. Op blz. 153 schrijft ze: "Een deel van mij moet zijn gestorven op dat moment, ik wist dat betere tijden me niet ten deel zouden vallen, maar vergane glorie zouden worden.". Een stemming waarvan ik me gedurende mijn leven ook bewust werd.

Filosofie van de vrijheid 2

In de moderne filosofie is vooral de stelling gangbaar dat wij de werkelijkheid nooit leren kennen, omdat ons waarnemingsvermogen beperkt is. Simpel voorbeeld: een mens hoort en ruikt weinig in vergelijking met een hond. Voor de mens zijn er grenzen aan het kennen. Deze filosofen concluderen dat wij in een schijnwerkelijkheid leven. De ware werkelijkheid kennen we niet. Op het eerste gezicht tonen zij met hun stellingname nederigheid. Anderzijds spreiden zij ten toon dat zij daar met deze weidse redenering ver bovenuit stijgen.

Filosofie van de vrijheid 1

Mijn voornemen is om de filosofie van Rudolf Steiner te bespreken. Maar wat denk ik er als leek aan toe te kunnen voegen? Helemaal niets! In ieder geval leer ik er zelf van. Het gaat mij om de kern van zijn filosofie. Van nature ben ik sceptisch maar als het even kan ook optimistisch. Kortom, ik kan pas oordelen wanneer ik de gedachten achter de theorie begrijp. De grote lijnen zie ik inmiddels: en het ziet er mooi uit. Begrip op detailniveau vraagt nog aandacht.

Waarnemen en denken

In de jaren negentig viel me op dat filosofische verhandelingen niet om door te komen zijn. Het sprak niet tot mijn verbeelding. Er ging geen enkele prikkel vanuit. De inhoud lijkt in zichzelf verstrikt geraakt en wereldvreemd. Volgens de gangbare filosofie leef ik in een schijnwereld. Een subjectieve wereld die ontstaat puur door het moment van waarneming en de perceptie van het individu. De wereld is er niet meer wanneer het individu ophoudt met waarnemen. Simpel gezegd komt het erop neer dat ieder mens gevangen zit in zijn eigen subjectieve wereld. Toch kan ik me heel goed voorstellen dat de zon uitbundig zal schijnen wanneer ik er niet meer ben.